De opkomst van AI-chatbots is zo razendsnel, dat het moeilijk bij te houden is. In feite heeft OpenAI sinds het schrijven van deel 1 van deze post alweer een gloednieuwe versie van ChatGPT uitgebracht. GPT-4 biedt indrukwekkende vaardigheden zoals het afleggen van gestandaardiseerde tests, het analyseren van beelden en het schrijven van code in alle belangrijke programmeertalen.
Nu bedrijven zich inspannen om hun eerdere ontwerpen te overtreffen, is het een goed moment om stil te staan bij de vraag of deze chatbots echt “nieuw en verbeterd” zijn. Hier beoordelen we zowel de beloften als de gevaren van AI-chatbot technologie voor de vertaalindustrie.
De voordelen van AI Chatbots
Vanuit zakelijk oogpunt lijkt AI spannende nieuwe opties te openen om kosten en doorlooptijden te verlagen. Geavanceerde chatbots kunnen bijvoorbeeld worden gebruikt om de klantenservice en de betrokkenheid van klanten te verbeteren, om videoscripts en productbeschrijvingen te schrijven, of om te helpen bij het debuggen van code. Zij kunnen helpen meertalige inhoud in talrijke formats te produceren voor minder tijd en minder geld.
Als het om vertalen gaat, zouden individuele vertalers chatbots als vertaalhulp kunnen gebruiken. Voor kleine bedrijven met een budget is het misschien extra verleidelijk om een chatbot te gebruiken voor taalgerelateerde taken. En als een bedrijf bijvoorbeeld betere real-time klantenondersteuning wil bieden in honderd talen, zonder honderd verschillende IT-teams over de hele wereld te hoeven betalen, zou een chatbot het antwoord kunnen zijn.
De gevaren van AI Chatbots
Maar wegen deze voordelen op tegen de valkuilen? Voor de vertaalindustrie zijn dit de drie belangrijkste aandachtspunten met betrekking tot AI-chatbots.
Schadelijke inhoud en onnauwkeurigheid
AI-chatbots zijn slechts zo goed als de gegevens waarop ze worden getraind. Helaas zitten datareeksen van nature vol vooroordelen. Tests hebben inhoud opgeleverd die varieert van beschamend onnauwkeurig tot ronduit verontrustend, zoals chatbots die schade kunnen toebrengen aan gebruikers of helpen met haat zaaien. Ontwikkelaars hebben erkend dat AI soms feiten kan “hallucineren” die niet waar zijn, maar die chatbots vol vertrouwen zullen suggereren.
OpenAI probeert een aantal van deze problemen op te lossen met GPT-4, dat wordt aangeprezen als minder feilbaar dan zijn voorganger. Er is echter geen enkele chatbot zonder risico op overtreding. Omdat ze de culturele en taalkundige gevoeligheid van echte mensen missen, zijn AI-chatbots niet berekend voor vertalingen met een hoge inzet, zoals die in ziekenhuizen, rechtszalen, de internationale politiek en nog veel meer.
Ethische Dilemma’s
Bovendien is de ethiek van door AI gegenereerde inhoud niet goed gedefinieerd, zodat voorzichtigheid is geboden alvorens op de kar te springen.
Universiteiten hebben bijvoorbeeld alarm geslagen over het gebruik van chatbots om essays en ander huiswerk te genereren, wat heeft geleid tot beschuldigingen van plagiaat. AI-chatbots hebben ook een problematische relatie met werkverschaffing, waardoor de vrees ontstaat dat AI grootschalig banenverlies mogelijk kan maken en de aandacht wordt gevestigd op de laagbetaalde, uitgebuite werknemers die vaak in eerste instantie worden gebruikt om AI’s te “trainen”. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de potentiële impact van energieverslindende AI-modellen op de koolstofuitstoot, in een tijd waarin meer bedrijven prioriteit geven aan duurzaamheid.
Erger nog, ChatGPT heeft de deuren wijd opengezet voor doelbewuste slechte actoren die de chatbot gebruiken om malware te genereren, phishing-e-mails te verfijnen en nepnieuws te verspreiden. Hoewel bedrijven er alles aan doen om misbruik van hun platforms tegen te gaan, werken hackers net zo snel om jailbreaks te vinden om die beveiligingen te omzeilen. Gezien dit ethische mijnenveld moeten vertalers uiterst voorzichtig zijn met het inzetten van AI-chatbots zonder rigoureuze kwaliteitsbeoordeling door deskundigen.
Beveiliging en Privacy
Het gebrek aan beveiliging van chatbots is namelijk een primair probleem voor de vertaalindustrie. Er is geen garantie dat de inhoud die u aan een AI-chatbot geeft, beveiligd is tegen toegang door derden. Eigenlijk wordt elke input door de chatbot “verzameld” en gebruikt om zijn gegevens te verbeteren zonder de mogelijkheid tot afmelden. De datasets van AI-chatbots bestaan uit duizenden woorden die zonder toestemming van de oorspronkelijke eigenaar van het web zijn gehaald.
Voor vertalers die met vertrouwelijk materiaal en intellectuele eigendom werken, vormt dit een groot probleem. In combinatie met bezorgdheid over OpenAI’s privacybeleid voor gebruikers en het delen van data, is het momenteel niet duidelijk of ChatGPT en GPT-4 voldoen aan de Europese Algemene Verordening Databescherming (GDPR). Niet-naleving zou een groot nadeel zijn voor bedrijven die zaken doen in Europa.
Zullen AI-chatbots menselijke vertalers vervangen?
Al met al, wanneer we ons afvragen of AI-chatbots menselijke vertalers zullen vervangen, is het antwoord zeer waarschijnlijk nee … voorlopig? Men mag niet vergeten dat bots uitgebreide menselijke input en training nodig hebben om ook maar enigszins bruikbaar te zijn. In tegenstelling tot mensen, die zich in het moment kunnen aanpassen, flexibel zijn, humor begrijpen en culturele vlotheid toepassen op vertalingen.
In plaats daarvan zou de echte belofte van generatieve AI kunnen liggen in het creëren van een grotere vraag naar nabewerking van machinevertalingen door menselijke editors. Nu bedrijven chatbots gebruiken om steeds meer content te produceren, zouden professionele vertalers om die content te helpen bijwerken een noodzaak moeten zijn.
Afbeelding door Alexandra_Koch van Pixabay
